Shoulder frozen, me emrin mjekësor “adhesive capsulitis”, është një gjendje e karakterizuar nga ngurtësimi, trashja e kapsulës së nyjës së shpatullës dhe formimi i ngjitur që çon në kufizimin e lëvizjes dhe dhimbje. Zakonisht, shkaktarët mund të jenë një traumë e mëparshme ose sëmundje sistemike si diabeti, tiroidja dhe sëmundjet e zemrës. Rreth gjysmës së pacientëve nuk ka një shkak të dukshëm. Pacientët zakonisht përjetojnë dhimbje në rritje dhe lidhur me kufizimin e lëvizjes në nyjën e shpatullës. Për shkak të kufizimit të lëvizjes, ata mund të kenë vështirësi në përmbushjen e aktiviteteve të përditshme.
Sëmundja e shpatullës së ngrirë zakonisht ndodh në 3 faza.
Faza e ngrirjes (Freezing Stage): Dhimbja e shpatullës rritet dhe fillon kufizimi i lëvizjes. Kjo fazë mund të zgjasë nga disa javë deri në disa muaj.
Faza e ngrirë (Frozen Stage): Dhimbja zvogëlohet, por lëvizjet e shpatullës janë ndjeshëm të kufizuara. Kjo fazë mund të zgjasë disa muaj.
Faza e çlirimit (Thawing Stage): Lëvizjet e shpatullës fillojnë të rikthehen ngadalë. Kjo fazë mund të zgjasë nga disa muaj deri në disa vite.
Si diagnostikohet sëmundja e shpatullës së ngrirë?
Diagnostikimi i sëmundjes së shpatullës së ngrirë kryesisht bëhet përmes ekzaminimit të mjekut. Gjatë ekzaminimit, nëse lëvizja e nyjës së shpatullës nuk rritet as me presion, atëherë mund të flasim për gjendjen e shpatullës së ngrirë. Për të konfirmuar diagnozën dhe për të zbuluar shkaktarët e mundshëm, mund të kryhen radiografi, ultrasonografi dhe MRI e shpatullës. Nëse nuk zbulohen probleme të tjera në imazhin radiologjik, kalojmë në trajtimin e shpatullës së ngrirë.
Si trajtohet sëmundja e shpatullës së ngrirë?
Metoda e parë e trajtimit zakonisht është metoda konservative, të njohura si metoda jo kirurgjikale. Qëllimi këtu është të menaxhohet dhimbja, të reduktohet inflamacioni dhe të rritet lëvizshmëria e shpatullës. Më të rëndësishmet përfshijnë:
1. Terapia Fizike dhe Ushtrimet
- Ushtrimet e shtrirjes: Kryhen ushtrime speciale shtrirjeje për të rritur fleksibilitetin e kapsulës së shpatullës. Këto ushtrime duhet të bëhen me kujdes, sipas nivelit të dhimbjes.
- Teknikat e mobilizimit: Specialistët e terapisë fizike mund të përdorin teknika manuale për të lëvizur nyjën e shpatullës.
- Ushtrimet e forcës: Mund të kryhen ushtrime me rezistencë të ulët për të forcuar muskujt përreth shpatullës.
2. Trajtimi me Medikamente
- Analgetikët: Analgetikët si NSAID-të mund të përdoren për të reduktuar dhimbjen dhe inflamacionin.
- Injeksionet e Kortikosteroideve: Injeksionet e kortikosteroideve në nyjën e shpatullës mund të reduktojnë shpejt inflamacionin dhe dhimbjen. Ky trajtim zakonisht aplikohet së bashku me terapinë fizike.
- Aplikimet e Nxehtësisë dhe Akullit
- Terapia me Nxehtësi: Përdorimi i kompresave të nxehta ose jastëkëve të nxehtësisë mund të ndihmojë në relaksimin e muskujve të shpatullës dhe zvogëlimin e dhimbjes.
- Terapia me Akull: Përdorimi i akullit, veçanërisht në periudhat akute të dhimbjes, mund të reduktojë dhimbjen dhe ënjtjen.
Bashkë me këto, modalitetet e tjera të terapisë fizike mund të përdoren në faza të ndryshme të trajtimit.
A Mund Të Përdoren Injekcione Në Nyjën E Shpatullës Në Trajtimin E Shpatullës Së Ngrirë?
Injekcionet në nyjën e shpatullës mund të jenë të dobishme veçanërisht në fazat aktive të trajtimit. Veçanërisht, injeksionet e steroidit reduktojnë inflamacionin dhe ënjtjen në kapsulën e nyjës së shpatullës falë efektit të tyre të fuqishëm anti-inflamator. Kjo ndihmon në uljen e dhimbjes, duke lehtësuar pjesëmarrjen e pacientëve në terapinë fizike dhe lëvizjen e shpatullës. Zakonisht, pas injeksionit, mund të vërehet një ulje e dukshme e dhimbjes brenda disa ditësh. Injekcionet e përsëritura mund të bëhen çdo disa muaj, nëse është e nevojshme. Injekcionet e steroidit duhet të bëhen me kujdes te pacientët me diabet.
Një metodë tjetër injeksioni janë injeksionet e plazmës të pasura me trombocite (PRP). Nevojitet më shumë kërkime për efektivitetin e PRP, por disa studime kanë treguar se PRP ka potencial për të reduktuar inflamacionin dhe për të përshpejtuar shërimin. PRP zakonisht merret parasysh për rastet e shpatullës së ngrirë që nuk përgjigjen ndaj trajtimit konservativ ose që përsëriten.
A Është E Nevojshme Trajtimi Kirurgjik Në Sëmundjen E Shpatullës Së Ngrirë?
Mënyra kirurgjikale për trajtimin e shpatullës së ngrirë zakonisht shqyrtohet kur metodat konservative (terapia fizike, trajtimi me ilaçe, injeksionet) nuk japin përmirësim të mjaftueshëm. Trajtimi kirurgjik preferohet në rastet kur dhimbja e pacientit vazhdon, lëvizshmëria e shpatullës është seriozisht e kufizuar dhe cilësia e jetës është ndjeshëm e prekur.
Trajtimi kirurgjik kryhet në kriteret e mëposhtme.
1. Pacientët Që Nuk Përgjigjen Ndaj Trajtimit Konservativ:
- Pacientët që nuk arrijnë përmirësim të mjaftueshëm brenda 6-12 muajve, pavarësisht trajtimeve si terapia fizike, ilaçet dhe injeksionet.
- Pacientët që përjetojnë dhimbje dhe ngurtësi të zgjatur (zakonisht 1 vit ose më shumë).
2. Kufizim I Rëndë I Lëvizjes:
- Rastet kur lëvizshmëria e nyjës së shpatullës është seriozisht e kufizuar dhe aktivitetet e përditshme janë të vështira për t’u realizuar.
3. Dhimbje Të Rënda Dhe Të Vazhdueshme:
- Pacientët që përjetojnë dhimbje të rënda dhe shqetësuese, edhe kur janë në pushim.
4. Rastet Që Nuk I Përgjigjen Trajtimeve Të Tjera:
- Rastet kur injeksionet e kortikosteroideve, trajtimi PRP dhe metodat e tjera konservative janë të pasuksesshme.
Metoda e parë kirurgjikale është manipulimi i nyjës së shpatullës nën anestezi. Gjatë anestezisë së përgjithshme, nyja e shpatullës lëviz pasivisht dhe kapsula e nyjës tërhiqet për të çliruar ngjitjet. Kjo metodë përdoret për të krijuar një tension të papritur në kapsulë.
Një tjetër opsion është zgjatja artroskopike e kapsulës. Kjo është një metodë kirurgjikale minimalisht invazive. Kapsula e nyjës pritet dhe ngjitjet hiqen përmes prerjeve të vogla, duke përdorur artroskopinë. Kjo metodë preferohet për shkak se ka një kohë më të shkurtër rikuperimi dhe rrezik më të ulët për komplikacione.
Doktori mund të aplikojë si metodat artroskopike ashtu edhe manipulimin në situata ku e sheh të nevojshme.
Terapia fizike pas operacionit është e rëndësishme për rikthimin e lëvizshmërisë së shpatullës dhe forcimin e muskujve. Për menaxhimin e dhimbjes pas operacionit, përdoren ilaçe analgjezike dhe trajtime të tjera mbështetëse. Kontrolli i rregullt nga doktori pas operacionit është i rëndësishëm për të monitoruar procesin e rikuperimit.
Vendimi për ndërhyrjen kirurgjikale duhet të merret nga një specialist ortopedik, duke marrë parasysh gjendjen e përgjithshme shëndetësore të pacientit, moshën, stilin e jetës dhe rreziqet e mundshme të operacionit. Pr expectativa dhe qëllimet e pacientit gjithashtu luajnë një rol të rëndësishëm në këtë vendim.
Përfundimisht, sëmundja e shpatullës së ngrirë është një gjendje që ndikon në jetën e përditshme të individëve dhe ndikon në cilësinë e jetës. Bashkëpunimi midis mjekut dhe pacientit është shumë i rëndësishëm në trajtimin e sëmundjes dhe terapia duhet të kryhet me bashkëpunimin e një mjeku ortopedik dhe specialistëve të terapisë fizike dhe fizioterapistëve.
